[Vertaald naar het Nederlands door Geert Coppieters, 'Katterij Nevartis'..]  

Door Dr. Irina Sadovnikova, WCF Int. Alle Rassen Keurmeester.
Speciale bijgewerkte versie 2008, met een P.S
(Herdrukt met toestemming)

Dit artikel is geschreven in 2004, gepubliceerd in een Russisch tijdschrift voor kattenliefhebbers en daarna op het internet vertaald in verschillende talen. Echter, een aantal wijzigingen moest worden aangebracht, omdat het leven doorgaat en er nieuwe ontwikkelingen gebeuren. De erkenning van het volledige kleurenpalet van de Siberische kat in CFA was er eentje van, zodat de tekst enigszins aangepast werd. Ik heb ook nog een eenvoudigere beschrijving toegevoegd van het gezicht. Maar de tekst had ook nood aan postscriptums, welke mijn ideeën weergaven, opgedaan door het lezen van recente publicaties.

-----------------------------------------------------------

De Siberische kat is één van de meest mysterieuze wezens door mens en natuur geschapen. Bij het neerschrijven van deze zin, stel ik me de lezer voor, die perplex de schouders schudt, denkende: "Wat kan er nu zo mysterieus zijn aan een Siberische Kat?" Het zou nogal vreemd zijn deze zelfs een gestamboomde te noemen. Andere rassen trekken mensen aan door hun exotische namen en ongewone verschijning - Sphynx, Somali, Cornish Rex... We horen de muziek van verre omzwervingen in deze namen. De trotse eigenaren die achter het hok staan op de show, horen nooit het soort van woorden die ieder van ons, de eigenaren van de Siberische Katten, op z'n minst één keer heeft gehoord: "Kijk, deze mooie kat lijkt precies op onze Murka!" Of zelfs: "We hebben zo'n kat in onze tuin gezien". En toch... Ik betwijfel of enig ander ras een weg heeft weten af te leggen van complete onbekendheid naar internationale publieke erkenning, op zulke korte tijd. Ik betwijfel ook dat enig ander ras in eigen land van herkomst ooit zoveel controverse heeft veroorzaakt. Zowel de oorsprong als de vele kenmerken van de Siberische Kat zijn onduidelijk bejegend door felinologisten.  

Er is een groot aantal werken geschreven over de Siberische Kat. Ik zou noch willen terugkomen op elk van hen, noch olie op de dovende vlammen van het geschil willen gieten. Dus ik zal trachten van meer in detail te treden over de feiten die niet bekend zijn bij de lezer of die geïnterpreteerd zijn op een manier die afwijkt van degene die wij hier in Sint-Petersburg kennen; Een beetje over de oorsprong van het ras; Het werk dat is verricht om zijn moderne uitstraling te creëren; Sommige fokproblemen; Internationale erkenning.  

Een blik op de geschiedenis 

Er worden prachtige verhalen verteld over de herkomst van verschillende kattenrassen. De Heilige Birmaan, waarschijnlijk in Frankrijk door middel van kruisfok bekomen, heeft een charmante naam meegekregen en daarmee verbonden ook een legende over de katten van Oosterse tempels. De Noorse Boskatten, afkomstig uit inheemse Scandinavische halflangharige katten, waren volgens de legende wagenmenners van de godin Freya. Van de Maine Coon, een soortgelijke halflangharige kat van de kusten van Noord-Amerika, wordt beweerd dat het een nakomeling is van een wilde kat en een wasbeer. Er zijn ook enkele legenden over de Siberische Katten. Bijvoorbeeld, die ene die vertelt dat ze afkomstig zijn van wilde boskatten in de dichte besneeuwde bossen van de taiga en in de Middeleeuwen de kloosters in Siberië bewaakten. En het is geen wonder dat, als de geschiedenis van de Maine Coon kan worden getraceerd sinds de jaren tachtig van de 19de eeuw en dat van de Noorse Kat sinds de jaren dertig van de 20de eeuw, de geschreven geschiedenis van de Siberische Kat veel later lijkt te ontstaan. Maar de naam "Siberische Kat" kent een heel lange geschiedenis in gesproken taal.

Laten we even afdwalen van het huidige uiterlijk van de Siberische Kat, zeer goed bekend bij katten keurmeesters en vele andere kattenliefhebbers. Laten we terugkeren tot onze kindertijd en ons proberen te herinneren. Als we zouden gevraagd zijn wat een Siberische Kat was en hoe het eruit had gezien, zouden de meesten onder ons niets anders gezegd hebben dan "pluizig". Een enkeling zou kunnen hebben toegevoegd "groot". Bij wijze van uitsluiting kunnen we "niet wit" toevoegen - omdat alle witte pluizige katten Angora geheten werden. Maar het staat vast dat niemand deze kat zou hebben gekenmerkt als "diegene die in Siberië leeft". 

Hondenrassen waren vrij goed bekend. Kattenrassen - nogal vaag. Alle katten met de Siamese kleur werden Siamees geheten. Ze spraken ook van de zogenoemde junglekat - als het dier te wild van aard was. In andere gebieden bestonden andere "namen" van rassen en andere meningen over hun uiterlijk. In één dorp, een thuis van mijn vrienden, werden alle grijze kortharige katten met strepen rattenvangers genoemd en ze werden zelfs geselecteerd op basis van hun jachtvaardigheden, zogenaamd in verband gebracht met hun kleur. O.S. Mironova vermeldt de naam "Bukhara", in sommige Siberische streken voor deze pluizige katten gebruikt. Populaire opvattingen van de Siberische Kat zijn gebaseerd op het idee van een dier dat in staat is het strenge Siberische klimaat te trotseren, eerder dan op z'n feitelijke oorsprong. "Siberische vorst" is een andere woordschikking die z'n directe verbinding met het grondgebied heeft verloren. 

Het mysterie van de herkomst van de Siberische Kat hangt voornamelijk samen met het feit dat men, verwijzende naar zijn geschiedenis, drie verschillende begrippen verwart: de moderne Siberische Kat (een ras met zijn standaard en unieke uiterlijk), het populaire begrip "Siberische Kat" (dat zijn wortels terugplaatst naar een afgelegen tijdperk en eerder een taalkundig dan een felinisch fenomeen is) en de inheemse halflangharige kat die sinds de oudheid op het grondgebied van Rusland leeft. 

Sprekende over de laatstgenoemde, de manier waarop deze katten in Rusland raakten, en verder naar het noorden en het oosten, liep via historische handelsroutes, zoals die ene van de Varangian naar Griekenland en de Grote Zijderoute. Het is heel goed mogelijk dat de Angora, de Sibeer en de Pers dezelfde voorouders hadden, nieuwkomers uit Klein-Azië. Het is ook mogelijk dat ze soms zouden kruisen met de wilde steppe- en boskatten. Maar het is een loutere veronderstelling. Gedocumenteerde dossiers over katten in Rusland zijn schaars; ze beschrijven deze dieren niet. Zij vermelden de kleuren van katten, grijze katten, maar helaas geen pluizige exemplaren. En later, toen natuurkenners door dit land reisden, letten ze enkel op de kleuren. Brehm schrijft over "een ras van rode katten" die hij in Tobolsk opmerkte en Pallas geeft een volledige beschrijving en een gekleurde print van een vrij stevige colorpoint kat, een van de drie dieren van deze soort uit het nest van een zwartgekleurde moederpoes en een onbekende dekkater, dat hij in de provincie Penza zag. Deze optekeningen zijn niet meer dan bewijzen van het bestaan van katten op het grondgebied van Rusland en de aanwezigheid van bepaalde kleurengenen in hun genetische poel, maar geen mijlpalen in de geschiedenis van de Siberische Kat.

* Lees het derde deel van het P.S. voor reacties op het meest recente onderzoek naar de herkomst van de binnenlandse kat. Klik Hier  

Oprichting en ontwikkeling van het ras.

Wat is dan de geschiedenis van de Siberische Kat als een ras, en niet louter maar als een halflangharige kat die in Rusland leefde? Het begin ervan dateert uit de jaren tachtig van de 20ste eeuw. Het kan niet worden uiteengezet zonder de eerste jaren van de Russische kattenliefhebberij te herdenken. 

De Sovjet en de Russische kattenliefhebberij hadden hun oorsprong in zulke grote steden als Riga, Moskou en Leningrad. Riga houdt geen enkel verband met Rusland; Ik vermeld het hier alleen maar omdat deze stad de eerste was in de USSR, die een club oprichtte en een kattenshow hield. Nadien ging een show door in Moskou, vervolgens in Leningrad. Het is heel natuurlijk dat drommen kattenliefhebbers met hun huisdieren in de eerste clubs naar binnen stroomden. Lang voordien waren boeken over katten verschenen met kleurrijke afbeeldingen en elke katteneigenaar onderzocht zijn huisdier om de kenmerken te vinden die op deze foto's en romantische beschrijvingen leken. Ik herinner me nog hoe wanhopig ik wilde dat mijn eerste kat Noors genaamd werd, omdat ik in een nogal serieus boek had gelezen dat alleen deze katten als eekhoorns uit de bomen neerklauterden, dus met het hoofd naar beneden gericht. Mijn poesje klom echt op die manier uit een pijnboom bij ons landhuis! Maar toen ik mijn groenogige torbie, die opgegroeid was op een smerig stort, gevonden in de achtertuin van de bandenfabriek, naar de club bracht, zeiden ze dat het een Siberische Kat betrof. (Ze zouden ook "Maine Coons", "Noorse" en "Balinese" katten in deze werven en in de buurt van vuilnisbakken vinden... Echter, de meeste van deze katten waren er nooit in geslaagd om de horde van de Novice-klasse te kunnen nemen. Sommigen bleven huisdieren en andere werden door de keurmeesters als Siberische Katten aanvaard).

* Lees een update over de "Balinees" in onderstaand postscriptum (deel 5). Klik Hier  

In die periode maakte het idee om een Russisch ras te scheppen zijn opwachting. En natuurlijk diende hij "Siberische Kat" genoemd te worden, vanwege de lange geschiedenis van deze woordconnotatie. Maar het uiterlijk van deze kat was nog niet geheel duidelijk. Het moest een halflangharige zijn, maar wat nog meer? Type, grootte, vorm van de kop, de snuitcontouren, plaatsing van de oren - een grote verscheidenheid van deze kenmerken was vertegenwoordigd in de stedelijke en de suburbane bevolking van halflangharige katten (laten we ze "conventioneel inheems" noemen), bestudeerd door felinologisten. Zij moesten een keuze maken op basis van de meest voorkomende soort in de populatie, rekening houdende met de al erkende rassen van halflangharige katten, voornamelijk de Maine Coon en de Noorse Boskat. Iedereen wilde zich onthouden van de herhaling van de bestaande dingen.

** Lees een update over "archetype" in onderstaand postscriptum (deel 2). Klik hier 

De eerste standaarden van het nieuwe ras werden in de late jaren tachtig opgesteld door felinologisten van de "Kotofei" club (OS Mironova, IJ Katser, enz.). Tegelijkertijd werden de Siberische katten geregistreerd en gefokt door andere Russische felinologisten. In Moskou werd dit werk uitgevoerd door T.S. Emelyanova, L.K. Ovchinnikova en T. D. Sapozhnikova. Maar het was "Kotofei" die de standaard voorschreef. De legendarische Siberische dekkater Roman, geboren in 1987 (eigenaar A. Ivanova, "Kotofei"), stond model. Hij was een van de stichtende katten voor het ras.

*** Lees een update over de eerste Russische felinologisten in onderstaand postscriptum (deel 4). Klik hier

Roman

Sinds het prille begin werden de volgende kenmerken beklemtoond: krachtige type, stevige botstructuur, ronde poten, volle afgeronde snuit, ver uit elkaar staande oren en ovale ogen. De vorm van de kop werd gespecificeerd als afgerond. De grootte was iets overdreven door de standaard. Als de tekst van de standaard uit 1989 op een romantische beschrijving lijkt, dan worden in de standaard van 1990, die bijna dezelfde lichaamsdelen behoudt, ook de kleuren (agouti, agouti met wit, non-agouti, non-agouti met wit en de colorpoint in dezelfde groepen) en de gebreken inbegrepen. 

De SFF, die op dat moment de Sovjet-Felinologie Federatie genoemd werd, aanvaardde deze standaard. In 1991 werd op basis hiervan, de eerste internationale standaard uitgewerkt. De WCF, op dat moment een jonge internationale federatie, was de eerste om de Siberische Kat, te erkennen, met inbegrip van de Siberische colorpoint. Een andere beroemde stichter-kater, Mars, een blauwe tabby point met wit, geboren in 1988, behoorde eveneens tot "Kotofei".

IC Mars 

Mars en zijn zoon Nestor zijn op honderden stambomen terug te vinden. Nestor is een oprichter van de bloedlijn van de "Gel" cattery. Zijn bloed werd ook gebruikt in de "Marcell" cattery, in combinatie met Roman's lijn (later omgezet in de lijnen van Vergiliy en Lucreciy). "Kotofei" heeft ook andere stichtingskatten grootgebracht, die later in nieuwe clubs gebruikt zijn.  

Ik heb de vergeelde catalogi (vooral door verloop van tijd, maar sommige - door de hulp van katten) van de eerste kattenshows vóór me liggen. Laten we daar proberen Siberische katten te vinden. Vóór 1991 schreven de eigenaars ze in verschillende rassen en groepen in:  

1989: Moskou, 8-9 mei.

De eerste All-Unie kattenshow. Negentig dieren in de catalogus, een flink deel zijn Perzen. De rubriek "Langhaar en halflang haar katten van onbekende rassen" omvat 12 Siberische Katten. Geen van allen hebben geregistreerde ouders. Echter, de rubriek "Huishoudelijke katten" is uitgebreider. We zien hier Mars voor het eerst, op de aanvullende lijst. Hij komt als een Siberische Kat binnen in de klasse van Novice op zijn volgende show en wordt een dekkater.

1989: Riga, 23-24 september.

164 katten in de catalogus en opnieuw betreft bijna de helft van hen Perzen. De rubriek "Officieel niet-erkende rassen" omvat de Sibeer en de Neva Masquerade. Nummer 146 in de Novice klasse is de beroemde Roman. In de Open klasse zien we de voormalig als novice begonnen seal point Ricky, die later, samen met Selina, voor vele nakomelingen zorgde. En Selina verschijnt in de Novice klasse als... Balinees! Ze is op deze show aan het Siberische ras overgedragen. Veel huisdieren bewandelen deze weg als ze in de Novice klasse starten.

1989: Moskou, 7-8 september.

244 katten in de catalogus. De Siberen zijn opgenomen als een rasgroep, er zijn er 26 van. Katten uit Leningrad zijn op deze show eenvoudigweg niet opgenomen in de catalogus. Maar we kunnen wel het lot traceren van de "Balinese" mannelijke Boyz, geboren in 1988, die met zijn oudere moeder en zus van dezelfde kleur door Irina Gorinova in Samara gevonden werd. Boyz, die ook naar het Siberische ras was overgebracht, werd later met succes geshowd, en leefde een lang leven.

Op 16 september 1989 vroeg een groep van kwekers van Leningrad en Moskou, de registratie aan van de Siberische Kat bij de SFF, opgericht in april van hetzelfde jaar. Het ras is geregistreerd op 6 augustus 19negentig(Certificaat Nummer 1). Tegelijkertijd is de colorpoint Siberische Kat geregistreerd als een unieke kleurvariant van de Sibeer met een tweede naam "Neva Masquerade" (Certificaat Nummer 2). Nu zouden de show catalogi van de clubs die samenwerken met de SFF ook de Siberische Katten in de halflangharige afdeling moeten vermelden met een aparte groep van kleuren, "Siberische Kleurpunt (Neva Masquerade)".

De show van de "Kotofei" club, 5 en 6 januari 1991. 342 katten in de catalogus. 119 Siberen, waarvan 29 colourpoints. De Novice klasse bevat 50 Siberen, waaronder 13 colourpoints. De oudste kat is bijna 10 jaar oud, maar ze is te zien in de Novice klasse. Er zijn veel dieren van de eerste generatie met een geboorteakte (nog geen stamboomcertificaten: om een stamboomcertificaat in plaats van de geboortecertificaat te bekomen, had de eerste generatie nakomelingen beoordeeld moeten worden door keurmeesters). Nakomelingen van Roman, Mars en tientallen andere voormalige novicen.  

Ondanks de ruime hoeveelheid aan materiaal voor stamboomcertificaat, had de voorraad van het begin van de jaren negentig veel te wensen over. De nesten "versplinterden". Alleen de fanatici hielden zich bezig met de Siberen... Veel clubs en zelfs keurmeesters lieten zich snerend uit, als ze over hen spraken. Maar tegelijkertijd groeide de interesse voor de Siberen in het buitenland met sprongen. Als de dieren die eerder naar Oost-Duitsland en Tsjechoslowakije waren uitgevoerd, die "populaire" Siberische katten waren zonder enige standaard of documenten (trouwens, zij zijn de oprichters van sommige Europese lijnen van het type wat niet voldoet), dan bestond de uitvoer van het begin van de jaren negentig uit de eerste en de tweede generatie van de Siberen, de resultaten van de fok. De nakomelingen van Roman werden door Elizabeth Terrell van de "Starpoint" cattery geïmporteerd naar de Verenigde Staten.

De "Starpoint" lijnen zijn nog steeds zeer gewaardeerd in de VS.

          Lundberg Zorro                    Windrifter Larisa           Birchgrove Toyla Taigovich

Een aanzienlijke hoeveelheid katten met verschillende kleuren werd door Hans en Betty Schultz (de "Newskij's" cattery) naar Duitsland ingevoerd, die een grote rol speelden in de popularisering van het ras in Europa. Newskij's Magadan Terranka, een kater die in deze cattery gefokt werd, kan zelfs tegenwoordig op shows concurreren. Maar toch, de eerste golf van de uitgevoerde Siberen was over het algemeen van slechte kwaliteit. Het resulteerde in de situatie, waarbij elke kweker of cattery eigenaar zijn eigen standaard voor zijn voorraad probeerde te maken. Op dat moment meenden enkele buitenlandse keurmeesters dat de Siberische Kat niet meer was dan een slechte versie van de Maine Coon. Of zelfs een kruising tussen de Noorse Boskat en de Maine Coon. Al deze rassen hebben een soortgelijke vachtstructuur met kleine verschillen; ze zijn allemaal redelijk groot en stevig. Het was niet eenvoudig om verschillen te vinden in hun grootte, de lengte van de poten en van de staart, en de vorm van de kop, zoals in de eerste standaarden opgenomen. Hoewel de standaardontwerp van de WCF in 1990 gebaseerd was op die van "Kotofei", onderging de eerste officiële standaard in 1991 enkele wijzigingen: om mysterieuze reden werden hoge jukbeenderen toegevoegd aan de afgeronde vorm van de kop en de staart diende lang tot zeer lang te zijn - dit leek inderdaad meer op een tweederangs Maine Coon. Vooral rekening houdend met het feit dat het zeer moeilijk was om in Europa van beide rassen ideale vertegenwoordigers te vinden.  

De onderscheidende kenmerken van de Siberische Kat moesten in de standaard worden benadrukt om publieke erkenning te winnen. Deze kenmerken moesten gevonden worden en in het ras vastgelegd worden om een unieke verschijning te creëren. Een hoop heisa werd gemaakt over de vorm van de kop. Brede, laaggeplaatste jukbeenderen, door een zachte lijn naar een afgeronde snuit verbonden, konden niet worden verward met de kop van de Maine Coon of de Noorse Boskat. Deze kenmerken werden voor het eerst beschreven in het Leningrad / Sint-Petersburg aandeel en werden in 1991 door PFS (IA Okulov, EJ Dmitrieva) opgenomen in de standaard.  

Een grote groep poezen waren geselecteerd (bijvoorbeeld Frazy, Roman's kleindochter, Gladys, dochter van Mars, Pyshka geboren in 1988, die later als één van de eerste Siberische katten Wereldkampioen werd -) en twee katers, die het dichtst bij de eisen van de nieuwe standaard stonden (één van hen is Georgiy, geboren in 1987, gebruikt om de "Knyaz Gvidon" cattery te stichten).

WCH Pyshka Dikaya Krassa